Rối loạn tăng động giảm chú ý (tiếng Anh: attention deficit hyperactivity disorder, viết tắt là ADHD) là một bệnh lý rối loạn phát triển thần kinh có đặc trưng là sự không tập trung chú ý, hoặc sự hiếu động và bốc đồng quá mức so với độ tuổi của người bệnh. Luyện tập sự kỷ luật cho trẻ mắc chứng rối loạn tăng động giảm chú ý có thể là một thách thức lớn đối với các bậc cha mẹ. 

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá 8 chiến thuật đối với trẻ tăng động giảm chú ý với mục tiêu quản lý hành vi hiệu quả hơn.

Quan tâm tích cực

Vui chơi có chất lượng sẽ làm giảm hành vi tăng động của trẻ. Cho dù những hành vi này gây mệt mỏi thì cha mẹ cũng nên dành thời gian riêng tư với con mỗi ngày. Chỉ cần 15 phút dành sự quan tâm tích cực là một trong những cách đơn giản nhất nhưng hiệu quả nhất để giảm bớt các vấn đề về hành vi.

Chỉ dẫn hiệu quả

Trẻ em có khả năng tập trung ngắn cần có chỉ dẫn cụ thể hơn. Trẻ thường không nghe thấy chỉ dẫn ngay từ đầu vì vậy để làm cho những chỉ dẫn của cha mẹ hiệu quả hơn nên thu hút sự chú ý tuyệt đối của trẻ bằng cách: tắt tivi, giao tiếp bằng mắt và đặt tay lên vai trẻ trước khi đưa ra yêu cầu. Thay vì đưa ra các yêu cầu quá nhiều như “Hãy mang tất vào, dọn phòng rồi vứt rác” thì nên đưa ra từng hướng dẫn một; tránh đưa các nhiệm vụ quá chung chung như "dọn phòng của con". Thay vào đó, cung cấp danh sách hoặc giao từng nhiệm vụ: dọn giường, cất quần áo bẩn vào giỏ, xếp sách trên kệ, v.v. Yêu cầu trẻ nhắc lại những gì chúng nghe được để đảm bảo con đã hiểu hoàn toàn.

Khen ngợi sự nỗ lực

Khi đã nhận thấy trẻ ngoan, cần ghi nhận, khen ngợi, khuyến khích điều đó. Điều này sẽ thúc đẩy trẻ cư xử đúng mực. Hãy khen ngợi một cách cụ thể. Thay vì nói: “Làm tốt lắm”, hãy nói: “Làm tốt lắm, con đã đặt bát đĩa vào bồn rửa đúng lúc ba/mẹ yêu cầu.”

Ảnh minh hoạ

Nghỉ khi cần thiết

Tạm nghỉ những lúc cần thiết có thể là một cách tốt để giúp trẻ làm dịu cơ thể và trí não của chúng. Dạy trẻ đi đến một nơi yên tĩnh để bình tĩnh lại khi chúng bị kích động quá mức hoặc thất vọng. Tạo một khu vực thoải mái và bình tĩnh hướng dẫn chúng đi đến đó, không phải như một hình phạt mà như một cách để xoa dịu bản thân. Cuối cùng, trẻ sẽ học cách tự mình đến nơi này trước khi gặp rắc rối. Tập trung nhiều hơn vào việc giúp trẻ tự điều chỉnh: trẻ có thể tự mình làm việc đó ở một nơi yên tĩnh hoặc trẻ sẽ cần sự giúp đỡ và sự hiện diện của cha mẹ.

Bỏ qua hành vi không đáng kể

Trẻ bị ADHD thường có hành vi tiêu cực để tìm kiếm sự chú ý như than vãn, phàn nàn, la hét. Việc bỏ qua những hành vi không đáng kể sẽ dạy trẻ rằng hành vi khó chịu đó không mang lại kết quả như chúng mong muốn.

Để hậu quả xảy ra

Đôi khi, cho phép những hậu quả tự nhiên xảy ra có ích hơn là cố gắng thuyết phục trẻ đưa ra lựa chọn tốt hơn. Ví dụ, nếu con bạn không chịu nghỉ chơi để ăn trưa, bạn chỉ cần cất thức ăn đi. Hậu quả tất yếu là sau đó trẻ sẽ đói và phải đợi đến bữa tối mới được ăn. Ngày mai, chúng sẽ có động lực hơn để ăn bữa trưa.

Trao thưởng cho con

Khen thưởng có thể là một cách tuyệt vời để giúp trẻ đi đúng hướng. Những trẻ mắc ADHD thường cảm thấy nhàm chán với các cách khen thưởng truyền thống đòi hỏi chúng phải chờ quá lâu để nhận được phần thưởng. Hãy thử áp dụng cách khen thưởng bằng cách trao đồng xu, trẻ có thể nhận được phần thưởng suốt ngày. Thiết lập một số hành vi được khen thưởng đồng xu, chẳng hạn như ngồi vào bàn trong bữa ăn, hoặc cất đồ chơi sau khi sử dụng. Sau đó, cho phép trao đổi đồng xu để nhận phần thưởng lớn hơn, như được đi du lịch hoặc được đi chơi công viên. 

Làm việc cùng với giáo viên của trẻ

Khi cha mẹ làm việc cùng với giáo viên của trẻ, điều đó sẽ làm tăng cơ hội thành công ở trường. Một số trẻ cần được sửa đổi cách làm bài tập ở trường, chẳng hạn như được phép có thêm thời gian làm bài kiểm tra. Việc ép trẻ mắc chứng ADHD ở lại lớp trong giờ ra chơi có thể khiến các vấn đề về hành vi trở nên trầm trọng hơn. Vì vậy, điều quan trọng là phải làm việc cùng nhau để tạo ra một kế hoạch quản lý hành vi nhằm hỗ trợ nỗ lực của con bạn trong việc kiểm soát các triệu chứng của trẻ. 

Nguồn:

The 8 Most Effective Ways to Discipline a Child With ADHD. (n.d.). Verywell Family. Retrieved November 30, 2023, from https://www.verywellfamily.com/discipline-strategies-for-kids-with-adhd-1094941